Jeśli pracujesz poza Polską, musisz też poinformować o tym polski urząd skarbowy i rozliczyć się z tych zarobków w Polsce. Nie jest to proste, bo trzeba wiedzieć, jak to zrobić zgodnie z naszymi przepisami. Dlatego wyjaśniamy w tym tekście jak wygląda rozliczenie z pracy za granicą.
„Rozliczenie z pracy z zagranicą”: to najczęstszy temat z jakim zgłaszają się do nas klienci. Dlatego postanowiliśmy jasno wyjaśnić na czym ono polega i na co należy zwrócić uwagę. W końcu praca za granicą i rozliczanie jej w Polsce ma wiele zalet 🙂
Krok 1: Określenie statusu podatkowego
Pierwszym i podstawowym krokiem do rozliczenia z pracy za granicą jest określenie własnego statusu podatkowego. Wyróżniamy dwie główne kategorie:
- Rezydent podatkowy – osoba fizyczna, która ma w Polsce centrum interesów życiowych lub przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym, co oznacza, że jest ona zobowiązana do rozliczenia w Polsce swoich dochodów zarówno z Polski, jak i z zagranicy.
- Nierezydent podatkowy – osoba, która nie spełnia warunków, aby być uznana za rezydenta podatkowego w Polsce, rozlicza w Polsce tylko dochody uzyskane na terenie Polski.
Ale co to znaczy „określenie statusu podatkowego?”
Polska, w kontekście podatków, działa trochę jak rodzic, który chce wiedzieć, ile kieszonkowego zarobiłeś, niezależnie od tego, czy zarabiałeś je roznosząc gazety tutaj, czy pomagając sąsiadowi w ogrodzie za granicą.
- Jeśli Polska jest Twoim domem: Czyli spędzasz tu większość roku (więcej niż pół roku) albo wszystko, co ważne dla Ciebie – rodzina, praca, szkoła – jest tutaj. Wtedy Polska mówi: „OK, jesteś jednym z nas. Musisz mi powiedzieć, ile zarobiłeś wszędzie, nie tylko tutaj, ale i na całym świecie, żebyśmy mogli sprawdzić, ile kieszonkowego (podatku) Ci się należy.”
- Jeśli Polska jest dla Ciebie jak miejsce na wakacje: Oznacza to, że tu tylko czasem wpadasz, a Twoje główne zajęcia i życie są gdzie indziej. Polska wtedy mówi: „Rozumiem, nie jesteś cały czas ze mną, więc powiedz mi tylko o kieszonkowym (zarobkach), które dostałeś, kiedy byłeś tutaj. Resztą zajmie się ktoś inny (inny kraj).”
Ale pamiętaj, bez względu na to, czy Polska jest Twoim domem, czy miejscem na wakacje, zawsze trzeba powiedzieć „rodzicowi” (czyli fiskusowi) o wszystkim, co zarobiłeś. Różnica polega tylko na tym, że jeśli Polska jest Twoim domem, „rodzic” chce znać zarówno Twoje kieszonkowe zarobione tutaj, jak i to zarobione na zewnątrz. Jeśli Polska jest dla Ciebie jak miejsce na wakacje, „rodzic” chce wiedzieć tylko o tym, co zarobiłeś będąc tutaj.
Krok 2: Zrozumienie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania
Polska zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z wieloma krajami. Umowy te określają, w jakim państwie podatnik powinien płacić podatki od uzyskanych dochodów. Bardzo ważne jest, aby sprawdzić, czy kraj, w którym pracowałeś, ma podpisaną z Polską taką umowę, ponieważ ma to bezpośredni wpływ na sposób rozliczenia podatku.
Ale co to znaczy „umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania?”
Wyobraź sobie, że zarabiasz kieszonkowe pracując zarówno w Polsce, jak i w innym kraju. Bez specjalnych umów, oba kraje mogłyby chcieć, abyś zapłacił podatki od tego samego kieszonkowego, co oznaczałoby, że płacisz dwa razy za to samo. To byłoby nieuczciwe, prawda?
Aby temu zapobiec, Polska dogadała się z wieloma krajami. Umówili się, że jeśli zarobisz pieniądze w jednym z tych krajów, nie będziesz musiał płacić podatków od tych samych pieniędzy w obu krajach. To trochę jak umowa między Tobą a Twoimi przyjaciółmi, gdzie decydujecie, kto z Was bierze ostatni kawałek pizzy, żeby nie doszło do kłótni.
Więc jeśli pracowałeś za granicą, sprawdź czy ten kraj ma taką „umowę o pizzę” z Polską. Dzięki temu będziesz wiedzieć, gdzie należy zapłacić podatek, żeby nie robić tego dwa razy.
Krok 3: Rozliczenie podatku od dochodów zagranicznych
Jeśli jesteś rezydentem podatkowym w Polsce i uzyskałeś dochody za granicą, musisz je rozliczyć w Polsce. Do rozliczenia dochodów zagranicznych służy PIT-36, a informacje o zagranicznych dochodach wpisuje się w załączniku PIT/ZG.
Przykład:
Jan Kowalski pracował przez 6 miesięcy w Niemczech. Po powrocie do Polski, jako rezydent podatkowy, musi rozliczyć w Polsce zarówno dochody z Niemiec, jak i z Polski. Skorzysta z formularza PIT-36 oraz załącznika PIT/ZG, gdzie wskaże dochody uzyskane w Niemczech oraz ewentualnie zapłacony tam podatek.
Krok 4: Zaliczenie podatku zapłaconego za granicą a rozliczenie z pracy za granicą
W przypadku, gdy podatek został już zapłacony w kraju, w którym dochód został uzyskany, podatnik może skorzystać z możliwości zaliczenia zapłaconego tam podatku na poczet podatku należnego w Polsce. Jest to tzw. metoda proporcjonalnego odliczenia oraz metoda wyłączenia z progresją, która pozwala uniknąć podwójnego opodatkowania tego samego dochodu. To jest kluczowa kwestia związana z rozliczeniem z pracy za granicą. Dodajmy, że wybór metody opodatkowania zależy od umów o unikaniu podwójnego opodatkowania podpisanych na dany rok podatkowych. Nie możesz więc ich sobie sam wybrać 🙂
Co to znaczy „metoda proporcjonalnego odliczenia”?
Wyobraźmy sobie, że pracujesz za granicą i zarabiasz pieniądze. Kraj, w którym pracujesz, mówi: „Zarobiłeś u nas pieniądze, więc musisz nam zapłacić podatek”. I ty płacisz ten podatek. Potem wracasz do Polski, a polski urząd skarbowy mówi: „Hej, wszystkie pieniądze, które zarabiasz, muszą być również rozliczone tutaj”. Mogłoby się wydawać, że musisz płacić dwa razy za to samo – raz za granicą, a raz w Polsce.
Aby temu zapobiec, istnieje coś, co nazywamy „metodą zaliczenia proporcjonalnego”. Działa to tak: Polska mówi: „Skoro już zapłaciłeś podatek w innym kraju, odejmiemy tę kwotę od podatku, który musiałbyś zapłacić tutaj”. To trochę jakbyś miał dwa koszyki na zakupy w dwóch różnych sklepach i w jednym sklepie zapłaciłeś za coś, co nie było dostępne w drugim. Kiedy przechodzisz do kasy w drugim sklepie, pokazujesz paragon z pierwszego i mówisz: „Już zapłaciłem za to, co było mi potrzebne gdzie indziej, więc teraz płacę tylko za to, czego nie kupiłem”.
Tak więc, dzięki tej metodzie, nie płacisz podwójnie podatku od tych samych pieniędzy. Polska uwzględnia to, co już zapłaciłeś za granicą, i dopasowuje twój polski podatek, abyś był sprawiedliwie traktowany.
Co to znaczy „metoda wyłączenia z progresją”?
Metoda wyłączenia z progresją sprawia, że dochód osiągnięty za granicą jest wyłączony z podstawy opodatkowania w Polsce, ale wpływa na ustalenie stawki podatku od pozostałych dochodów, które podlegają opodatkowaniu w Polsce według skali podatkowej. Jeśli uzyskujesz dochody wyłącznie za granicą i są one zwolnione w Polsce od podatku na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, nie musisz składać zeznania. W przeciwnym razie, jeżeli poza dochodami zagranicznymi uzyskujesz również dochody w Polsce, musisz złożyć zeznanie i rozliczyć dochody według tej metody.
Krok 5: Rozliczenie z pracy za granicą: składanie deklaracji podatkowej
Deklarację podatkową należy złożyć w odpowiednim urzędzie skarbowym do końca kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Ważne jest, aby do deklaracji dołączyć wszystkie niezbędne dokumenty, takie jak zaświadczenia o wysokości uzyskanych dochodów oraz zapłaconym podatku za granicą.
Ważne linki i źródła:
- Portal Podatkowy Ministerstwa Finansów – tutaj znajdziesz aktualne przepisy podatkowe oraz wzory deklaracji podatkowych.
- Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania – teksty umów dostępne są na stronach Ministerstwa Finansów lub w odpowiednich urzędach konsularnych.
- Gdzie jest nasz ośrodek życiowy, czyli gdzie płacimy podatki, gdy pracujemy za granicą? – tekst z naszego bloga
- Rozliczenie pit z zagranicy 2023/2024 – wyjaśniamy na blogu
- Czy potrzebuję zaświadczenie A1, czy też certyfikatu rezydencji? – kolejne pytanie naszych klientów na które odpowiadamy na naszym blogu
- Czym jest zaświadczenie A1 i jak je rozliczyć w ZUS? – ważny tekst dla osób pracujących za granicą i ubezpieczonych w ZUS w Polsce.
Podsumowując, rozliczenie z pracy za granicą wymaga dokładnego zapoznania się z obowiązującymi przepisami oraz umowami międzynarodowymi. Kluczowe jest określenie swojego statusu podatkowego, zrozumienie zasad unikania podwójnego opodatkowania oraz prawidłowe złożenie deklaracji podatkowej w Polsce.