Uwaga! Jesteś na ryczałcie. Płacisz składki ZUS na czas? To wcale nie znaczy, że przy sporządzeniu rocznej deklaracji ZUS nie będziesz musiał słono dopłacić. Dlaczego?
Wielu przedsiębiorców na ryczałcie regularnie opłacających składki ZUS zakłada, że mają wszystko pod kontrolą. Jednakże, nie zawsze oznacza to brak konieczności dopłat przy sporządzaniu rocznej deklaracji ZUS. Dlaczego tak się dzieje? Skąd wzięła się dopłata do ZUS w 2023 roku? Wyjaśnimy to w niniejszym artykule.
Składki ZUS ryczałt a roczna korekta
Każdego roku przedsiębiorcy muszą składać roczną deklarację ZUS, w której dokonują rocznego rozliczenia składek. Nawet jeśli składki były regularnie płacone, może się okazać, że konieczne będzie dopłacenie brakującej kwoty. Wynika to z obowiązku wyrównania składek wstecz za cały rok, do wysokości składki obowiązującej na koniec roku.
Przekroczenie progów przychodów
Przyczyna konieczności dopłaty często tkwi w przekroczeniu progów przychodów. Dotyczy to osób rozliczających się na ryczałcie. Gdy roczne przychody przedsiębiorcy przekroczą określony próg, składki ZUS muszą zostać wyrównane wstecz, co może oznaczać konieczność dopłaty za poprzednie miesiące.
Progi przychodów i składki zdrowotne w 2023 roku
Dla osób rozliczających się na ryczałcie, obowiązują następujące progi przychodów i odpowiadające im składki zdrowotne w 2023 roku:
- Od 0 do 60.000 zł przychodu – składka zdrowotna wynosi 376,16 zł miesięcznie.
- Od 60.000 do 300.000 zł przychodu – składka zdrowotna wynosi 626,93 zł miesięcznie.
- Powyżej 300.000 zł przychodu – składka zdrowotna wynosi 1128,48 zł miesięcznie.
Przykłady dla każdego progu
Próg 0 – 60.000 zł
Załóżmy, że przedsiębiorca osiągnął przychody w wysokości 50.000 zł. Przez cały rok płacił składkę zdrowotną w wysokości 376,16 zł miesięcznie.
Wyliczenie:
Składka miesięczna: 376,16 zł
Liczba miesięcy: 12
Roczna suma składek: 376,16×12=4513,92 zł
W tym przypadku nie będzie konieczności dopłaty, ponieważ przychody nie przekroczyły progu 60.000 zł.
Próg 60.000 – 300.000 zł
Przedsiębiorca osiągnął przychody w wysokości 150.000 zł. Składkę zdrowotną w wysokości 376,16 zł miesięcznie płacił do osiągnięcia przychodu 60.000 zł. Przekroczył próg 60.000 zł w czerwcu, co oznacza, że zaczął płacić wyższą składkę = 626,93 zł miesięcznie do końca roku.
Opłacone składki:
- Dla przychodu 0 – 60.000 zł (styczeń-maj): 376,16×5= 1880,80 zł
- Dla przychodu 60.000 – 300.000 zł (czerwiec-grudzień): 626,93×7= 4388,51 zł
Roczna deklaracja podatkowa:
Suma składek pierwotnych: 1880,80 + 4388,51 zł = 6269,31 zł
Roczna suma składek docelowych: 626,93×12= 7523,16 zł
Konieczna dopłata: 7523,16−6269,31 = 1253,85 zł
Próg powyżej 300.000 zł
Przedsiębiorca osiągnął przychody w wysokości 400.000 zł. Składkę zdrowotną w wysokości 376,16 zł miesięcznie płacił do osiągnięcia przychodu 60.000 zł. Przekroczył próg 60.000 zł w czerwcu, co oznacza, że zaczął płacić wyższą składkę = 626,93 zł miesięcznie. We wrześniu przekroczył próg przychodu 300.000 zł i zaczął opłacać składkę zdrowotną w wysokości 1128,48 zł do końca roku.
Opłacone składki:
- Dla przychodu 0 – 60.000 zł (styczeń-maj): 376,16×5= 1880,80 zł
- Dla przychodu 60.000 – 300.000 zł (czerwiec-sierpień): 626,93×3= 1880,79 zł
- Dla przychodu 300.000 – 400.000 zł (wrzesień – grudzień): 1128,48×4= 4513,92 zł
Roczna deklaracja podatkowa:
Roczna suma składek pierwotnych: 1880,80+1880,79+4513,92 = 8275,51 zł
Roczna suma składek docelowych: 1128,48×12=13541,76 zł
Konieczna dopłata: 13541,76−8275,51= 5266,25 zł
Wyliczanie rocznej składki ZUS
Roczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne jest wyliczana na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale poprzedniego roku.
Przykład wyliczenia
Dla roku 2024, przeciętne miesięczne wynagrodzenie w IV kwartale 2023 r wyniosło 6965,94 zł. Roczna podstawa wymiaru składki to iloczyn:
- Przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia: 6965,94 zł,
- Przelicznika: 60%,
- Liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu: X.
Jeżeli przedsiębiorca prowadził działalność przez cały rok, X wynosi 12. Zatem roczna podstawa wymiaru składki zdrowotnej w Polsce wyniesie:
6965,94×60%×12=50195,57 zł
Jak uniknąć niespodzianek?
Aby uniknąć konieczności dopłaty, warto regularnie monitorować swoje przychody i na bieżąco dostosowywać wysokość opłacanych składek do prognozowanych przychodów. Warto także skonsultować się z doradcą podatkowym lub księgowym, który pomoże dokładnie oszacować wysokość składek i uniknąć niespodzianek przy rocznym rozliczeniu.
Pamiętaj, że regularne płacenie składek ZUS na czas to jedno, ale równie ważne jest odpowiednie planowanie i przewidywanie przychodów, aby uniknąć dodatkowych kosztów na koniec roku.
Podsumowanie
Roczne rozliczenie składek ZUS może wiązać się z koniecznością dopłaty, nawet jeśli składki były regularnie opłacane. Przekroczenie progów przychodów zmusza do wyrównania składek za cały rok, co może generować dodatkowe koszty. Regularne monitorowanie przychodów i konsultacje z doradcą pomogą uniknąć niespodzianek.
Zapraszamy do kontaktu z naszym biurem rachunkowym, aby uzyskać więcej informacji i wsparcie w zakresie planowania składek ZUS oraz innych aspektów księgowości.