polski rezydent podatkowy w UK I BiuroPrecyzja.pl

Polski rezydent podatkowy pracujący w UK musi rozliczyć w Polsce swoje dochody, stosując metodę odliczenia proporcjonalnego i składając PIT-36 z załącznikiem PIT/ZG. Należy pamiętać o limitowanej uldze abolicyjnej, która może zmniejszyć podatek do zapłaty w Polsce.

Cześć druga i ostatnia naszego przewodnika o pracy w UK w 2025 roku.

Z poniższego tekstu dowiesz się:

O konieczności posiadania wizy pracowniczej (np. Skilled Worker Visa) dla Polaków chcących pracować w UK po Brexicie oraz o roli sponsora.
Praca za granicą wiąże się nie tylko z nowymi możliwościami, ale również z obowiązkami podatkowymi. Dla Polaka pracującego w UK kluczowe jest zrozumienie zasad opodatkowania dochodów w obu krajach.
Jak ustalić swoją rezydencję podatkową, co jest kluczowe do określenia, w którym kraju należy płacić podatki.
Na czym polega metoda odliczenia proporcjonalnego, stosowana do rozliczania w Polsce dochodów z pracy najemnej w UK, oraz jak krok po kroku wygląda proces takiego rozliczenia (wraz z przykładem liczbowym).
O obowiązku złożenia rocznego zeznania podatkowego PIT-36 z załącznikiem PIT/ZG w Polsce, nawet jeśli jedynym dochodem jest ten uzyskany w UK.
O ograniczeniach ulgi abolicyjnej (limit 1360 PLN) i jej wpływie na ostateczną kwotę podatku do zapłaty w Polsce.
O zasadach podlegania ubezpieczeniom społecznym po Brexicie (reguła miejsca wykonywania pracy), co oznacza, że pracując w UK, co do zasady podlega się brytyjskiemu systemowi National Insurance (NI).
Czym jest National Insurance Number (NIN), jak go uzyskać i dlaczego jest niezbędny do legalnej pracy w UK.
O możliwości pozostania w polskim systemie ZUS w przypadku delegowania do pracy w UK przez polskiego pracodawcę (na okres do 24 miesięcy) i o dokumencie A1.
O dostępie do brytyjskiej opieki zdrowotnej (NHS) dla posiadaczy wiz długoterminowych po opłaceniu Immigration Health Surcharge (IHS).
O formalnościach, jakie należy dopełnić po przyjeździe do UK, takich jak uzyskanie NIN i otwarcie konta bankowego (wraz z omówieniem różnych opcji bankowych).
O orientacyjnych kosztach początkowego okresu pobytu w UK, takich jak depozyt za mieszkanie, czynsz, Council Tax, media i transport.

Planujesz pracę w UK jako JDG? Pomożemy Ci z rozliczeniami.
kliknij i sprawdź naszą ofertę

Kluczowa kwestia: rezydencja podatkowa

Pierwszym krokiem jest ustalenie rezydencji podatkowej. Od tego zależy, w którym kraju (lub w obu) i od jakich dochodów należy płacić podatki. Zgodnie z polskimi przepisami, osoba fizyczna jest uznawana za polskiego rezydenta podatkowego, jeśli spełnia co najmniej jeden z poniższych warunków:

Posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Oznacza to miejsce, z którym ma się ścisłe powiązania osobiste (np. rodzina, małżonek, dzieci uczęszczające do szkoły) lub gospodarcze (np. główne źródło dochodów, inwestycje, nieruchomości, działalność gospodarcza).
Przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w danym roku podatkowym.

Jeśli Ania, wyjeżdżając do pracy w UK, nadal utrzymuje silne powiązania z Polską (np. pozostawia tu rodzinę, mieszkanie, planuje powrót), prawdopodobnie nadal będzie uznawana za polskiego rezydenta podatkowego, przynajmniej w początkowym okresie.

Polski rezydent podatkowy ma tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, co oznacza, że musi rozliczyć w Polsce wszystkie swoje dochody, niezależnie od tego, w którym kraju zostały one uzyskane (dochody światowe).

Może się zdarzyć, że zgodnie z przepisami wewnętrznymi obu krajów, Ania zostanie uznana za rezydenta podatkowego zarówno w Polsce, jak i w Wielkiej Brytanii. W takiej sytuacji ostateczne rozstrzygnięcie przynoszą tzw. reguły kolizyjne (tie-breaker rules) zawarte w Umowie między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania (UPO). Reguły te analizują kolejno: stałe miejsce zamieszkania, ośrodek interesów życiowych, miejsce zwykłego przebywania i obywatelstwo, aby przypisać rezydencję tylko jednemu państwu.

Umowa Polsko-Brytyjska o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO)

Na szczęście, pomimo Brexitu, umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a Wielką Brytanią nadal obowiązuje. Jej celem jest zapobieganie sytuacji, w której ten sam dochód byłby opodatkowany pełnym podatkiem w obu krajach.

Dla dochodów z pracy najemnej (takich jak wynagrodzenie Ani z tytułu umowy o pracę w UK), wykonywanej na terytorium Wielkiej Brytanii przez osobę będącą polskim rezydentem podatkowym, umowa przewiduje zastosowanie metody odliczenia proporcjonalnego (zwanej też metodą kredytu podatkowego).

Metoda odliczenia proporcjonalnego w praktyce (rozliczenie Ani w Polsce)

Jak działa ta metoda? Polski rezydent podatkowy (Ania) musi wykonać następujące kroki, aby rozliczyć swoje brytyjskie dochody w Polsce (np. za rok 2025, składając zeznanie w 2026 roku):

Zsumować dochody: Należy zsumować dochody uzyskane w Polsce (jeśli takie były) oraz dochody uzyskane w Wielkiej Brytanii. Dochody brytyjskie (wyrażone w GBP) należy przeliczyć na polskie złote (PLN) według średniego kursu Narodowego Banku Polskiego (NBP) z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu (czyli dzień wypłaty wynagrodzenia).⁵⁰
Obliczyć polski podatek od sumy dochodów: Od łącznej sumy dochodów (polskich i brytyjskich) oblicza się podatek dochodowy (PIT) według polskiej skali podatkowej (aktualnie 12% dla dochodów do 120 000 PLN i 32% od nadwyżki ponad 120,000 PLN, z uwzględnieniem kwoty zmniejszającej podatek 3,600 PLN).
Obliczyć limit odliczenia: Następnie oblicza się limit podatku zapłaconego za granicą (w UK), który można odliczyć od polskiego podatku. Limit ten ustala się według wzoru: Limit=Dochoˊd Łączny (PL+UK)Dochoˊd Uzyskany w UK×Polski Podatek Obliczony od Dochodu Łącznego .
Odliczyć podatek zapłacony w UK: Od polskiego podatku obliczonego w kroku 2, odlicza się kwotę podatku dochodowego faktycznie zapłaconego w Wielkiej Brytanii (również przeliczonego na PLN), ale nie więcej niż wynosi obliczony limit z kroku 3.

Obowiązek Złożenia Zeznania w Polsce: Stosowanie metody odliczenia proporcjonalnego oznacza, że polski rezydent podatkowy zawsze ma obowiązek złożyć roczne zeznanie podatkowe w Polsce, nawet jeśli uzyskał dochody tylko w Wielkiej Brytanii i nie miał żadnych dochodów w Polsce. Należy złożyć formularz PIT-36 wraz z załącznikiem PIT/ZG (informacja o wysokości dochodów z zagranicy i zapłaconym podatku). Termin na złożenie zeznania za dany rok podatkowy upływa 30 kwietnia roku następnego.

Tabela: Przykład obliczenia podatku metodą kredytu (Dochody Ani za 2025, rozliczenie w 2026)

Załóżmy następujące (hipotetyczne) dane dla Ani za rok 2025:

Kategoria	Wartość (PLN)	Obliczenie / Uwagi
Dochód uzyskany w UK (po przeliczeniu na PLN)	200 000	Przeliczony wg śr. kursu NBP
Dochód uzyskany w Polsce	0	Ania pracowała tylko w UK
Dochód łączny	200 000
Podatek zapłacony w UK (po przeliczeniu na PLN)	25 000	Kwota faktycznie pobrana przez brytyjski urząd skarbowy (HMRC)
Polski podatek PIT obliczony od dochodu łącznego	36 400	(120 000 * 0.12 – 3 600) + (80 000 * 0.32) = 10 800 + 25 600 = 36 400 (przy założeniu skali podatkowej z 2024)
Limit odliczenia podatku zapłaconego w UK	36 400	(200 000 / 200 000) * 36 400 = 36 400
Kwota podatku UK do odliczenia w Polsce	25 000	Niższa z dwóch wartości: podatek zapłacony w UK (25 000) i limit odliczenia (36 400)
Podatek do zapłaty w Polsce (przed ulgą abol.)	11 400	Polski podatek od dochodu łącznego (36 400) – Kwota podatku UK do odliczenia (25 000)

Z powyższego przykładu wynika, że mimo zapłacenia podatku w Wielkiej Brytanii, Ania nadal ma do zapłacenia 11 400 PLN podatku w Polsce. Czy można tę kwotę zmniejszyć? Tu pojawia się kwestia ulgi abolicyjnej.

Ulga abolicyjna – ważne ograniczenie

Ulga abolicyjna, uregulowana w art. 27g ustawy o PIT, została wprowadzona, aby złagodzić negatywne skutki stosowania metody odliczenia proporcjonalnego w porównaniu do potencjalnie korzystniejszej metody wyłączenia z progresją. Ulga polega na odliczeniu od podatku (obliczonego metodą proporcjonalnego odliczenia) kwoty stanowiącej różnicę między podatkiem obliczonym tą metodą a podatkiem, który byłby należny, gdyby zastosowano metodę wyłączenia z progresją.

Jednak od rozliczenia za rok 2021 wprowadzono bardzo istotne ograniczenie: kwota odliczenia z tytułu ulgi abolicyjnej nie może przekroczyć 1 360 PLN rocznie. Ulgę tę wykazuje się w załączniku PIT/O do zeznania rocznego.

Istnieje wyjątek od tego limitu, określony w art. 27g ust. 5 ustawy o PIT. Limit 1,360 zł nie ma zastosowania do dochodów osiąganych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ze źródeł takich jak stosunek pracy (art. 12 ust. 1 ustawy PIT), umowy zlecenia czy kontrakty menedżerskie (art. 13 pkt 8 lit. a i pkt 9), jeżeli dochody te są osiągane z tytułu pracy lub usług wykonywanych poza terytorium lądowym państw. Ten wyjątek dotyczy więc głównie marynarzy, pracowników platform wiertniczych itp.

Dla zdecydowanej większości Polaków pracujących w Wielkiej Brytanii na „lądzie”, tak jak Ania w Londynie, wyjątek ten nie będzie miał zastosowania. Oznacza to, że mogą oni skorzystać z ulgi abolicyjnej tylko do wysokości limitu 1 360 PLN.

Wracając do przykładu Ani: załóżmy, że obliczona różnica między podatkiem wg metody proporcjonalnej (11 400 PLN) a hipotetycznym podatkiem wg metody wyłączenia z progresją wyniosłaby 5 000 PLN. Ze względu na limit, Ania będzie mogła odliczyć od podatku tylko 1 360 PLN. Jej ostateczny podatek do zapłaty w Polsce wyniesie: 11 400 PLN – 1 360 PLN = 10 040 PLN.

Ograniczenie ulgi abolicyjnej oznacza, że praca w krajach, z którymi Polska stosuje metodę odliczenia proporcjonalnego (jak UK), stała się od 2021 roku mniej korzystna podatkowo dla polskich rezydentów w porównaniu do lat wcześniejszych lub w porównaniu do pracy w krajach, z którymi stosuje się metodę wyłączenia z progresją (np. Niemcy). Ania musi być świadoma, że prawdopodobnie będzie musiała dopłacić podatek w Polsce, a ulga abolicyjna tylko nieznacznie zmniejszy to zobowiązanie.

Ulga na powrót

Warto również wspomnieć o tzw. „uldze na powrót”, która może być istotna dla osób rozważających powrót do Polski po okresie pracy za granicą. Ulga ta przysługuje osobom, które przeniosą swoją rezydencję podatkową do Polski po co najmniej 3 latach nieprzerwanego zamieszkiwania za granicą. Pozwala ona na zwolnienie z podatku PIT dochodów (m.in. z pracy na etacie, umowy zlecenia, działalności gospodarczej) do kwoty 85 528 zł rocznie, przez cztery kolejne lata podatkowe następujące po roku powrotu. Dla Ani, która dopiero planuje wyjazd, jest to informacja na przyszłość.

Podsumowując kwestie podatkowe: praca w UK jako polski rezydent podatkowy oznacza konieczność zmierzenia się z dwoma systemami podatkowymi. W UK pracodawca będzie potrącał zaliczki na podatek dochodowy (Income Tax). W Polsce natomiast Ania będzie musiała corocznie składać zeznanie PIT-36 z załącznikiem PIT/ZG, deklarując swoje światowe dochody i stosując metodę odliczenia proporcjonalnego oraz limitowaną ulgę abolicyjną. Jest to proces skomplikowany, wymagający znajomości przepisów i terminowości. Błędy mogą skutkować powstaniem zaległości podatkowych i naliczeniem odsetek. Dlatego warto rozważyć skorzystanie z pomocy profesjonalnego biura rachunkowego, takiego jak Precyzja, które specjalizuje się w rozliczeniach dochodów zagranicznych.

Krok 5: ZUS czy National Insurance? Ubezpieczenie społeczne w UK

Kolejnym ważnym aspektem pracy za granicą jest system ubezpieczeń społecznych. Gdzie Ania będzie płacić składki – w polskim ZUS czy brytyjskim systemie National Insurance (NI)?

Zasada ogólna po Brexicie (Umowa o Handlu i Współpracy – TCA)

Podobnie jak w przypadku podatków, Brexit zmienił zasady koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego między Wielką Brytanią a Unią Europejską. Od 1 stycznia 2021 roku kwestie te reguluje Protokół w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, stanowiący część Umowy o handlu i współpracy (Trade and Cooperation Agreement – TCA) między UE a UK. Zasady te dotyczą osób, których sytuacja związana z przekraczaniem granicy (np. rozpoczęcie pracy) zaistniała po 31 grudnia 2020 roku. Ania, przyjeżdżając do pracy w 2025 roku, będzie podlegać właśnie tym nowym zasadom. (Osoby, które pracowały lub mieszkały w UK przed końcem 2020 roku i są objęte Umową o Wystąpieniu, w dużej mierze nadal podlegają starym, unijnym zasadom koordynacji).

Podstawową zasadą wynikającą z TCA jest reguła miejsca wykonywania pracy (lex loci laboris). Oznacza to, że pracownik, co do zasady, podlega ustawodawstwu (w tym systemowi ubezpieczeń społecznych) tego państwa, na terytorium którego fizycznie wykonuje pracę. Dla Ani, która będzie pracować w Londynie na podstawie umowy z brytyjskim pracodawcą, oznacza to podleganie brytyjskiemu systemowi ubezpieczeń społecznych.

Mimo istnienia dwóch odrębnych systemów (polskiego ZUS i brytyjskiego NI), zarówno stare unijne zasady koordynacji, jak i nowe zasady wynikające z TCA, opierają się na fundamentalnej zasadzie podlegania tylko jednemu ustawodawstwu w danym czasie. Ma to na celu unikanie sytuacji, w której pracownik musiałby płacić podwójne składki lub nie byłby objęty żadnym systemem. Kluczowe jest więc ustalenie, który system jest właściwy w danej sytuacji. Dla Ani, pracującej na stałe w UK na brytyjskiej umowie, będzie to system brytyjski. Nie powinna (i nie może) jednocześnie opłacać obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne w ZUS z tytułu tej samej pracy.

Brytyjski System: National Insurance (NI)

Odpowiednikiem polskiego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Wielkiej Brytanii jest system National Insurance Contributions (NICs), zarządzany przez brytyjski urząd skarbowy – HM Revenue & Customs (HMRC).

Obowiązek Płacenia Składek: Osoby pracujące w UK (zarówno zatrudnione na umowę o pracę, jak i samozatrudnione) powyżej określonych progów dochodowych są zobowiązane do płacenia składek NI. Dla pracowników (jak Ania) są to składki Class 1 NICs, które są potrącane bezpośrednio z wynagrodzenia brutto przez pracodawcę i odprowadzane do HMRC. Stawki i progi składek mogą ulegać zmianom – na przykład, od stycznia 2024 główna stawka Class 1 dla pracowników została obniżona z 12% do 10% dla dochodów między £12,570 a £50,270 rocznie.
National Insurance Number (NIN): Aby system mógł poprawnie rejestrować składki i powiązane z nimi uprawnienia (np. do emerytury państwowej, niektórych zasiłków), każda osoba pracująca w UK musi posiadać indywidualny numer ubezpieczenia społecznego – National Insurance Number (NIN). Ania będzie musiała wystąpić o nadanie numeru NIN po przyjeździe do UK (proces opisano w kolejnej sekcji).

Pracownicy Delegowani (Posted Workers)

Szczególną sytuacją, odmienną od standardowego zatrudnienia w UK, jest delegowanie pracownika przez polskiego pracodawcę do tymczasowego wykonywania pracy na terytorium Wielkiej Brytanii.

Zasada Delegowania w TCA: Protokół do TCA przewiduje możliwość (pod warunkiem wzajemnej notyfikacji przez oba państwa – Polska zadeklarowała taką wolę) stosowania wyjątku od reguły miejsca pracy. Pozwala on pracownikowi delegowanemu pozostać w systemie ubezpieczeń społecznych kraju wysyłającego (czyli w polskim ZUS) przez okres nieprzekraczający 24 miesięcy.
Zaświadczenie A1 w UK: Dokumentem potwierdzającym podleganie polskiemu systemowi ZUS podczas pracy za granicą (w tym w UK) jest zaświadczenie A1. Wniosek o wydanie A1 składa do ZUS pracodawca delegujący (lub osoba samozatrudniona delegująca samą siebie). Wniosek składa się elektronicznie za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Aby uzyskać A1, muszą być spełnione określone warunki delegowania, m.in.:

Pracodawca musi prowadzić znaczącą część swojej działalności w Polsce.
Pracownik musi podlegać polskiemu systemowi ubezpieczeń bezpośrednio przed delegowaniem (zwykle przez co najmniej miesiąc).
Pracownik nie może być wysłany w celu zastąpienia innego pracownika delegowanego.
Przewidywany okres delegowania nie może przekraczać 24 miesięcy.
Znaczenie A1: Posiadanie ważnego zaświadczenia A1 oznacza, że pracownik i pracodawca opłacają składki wyłącznie do polskiego ZUS, unikając obowiązku płacenia składek w kraju delegowania (UK). Brak ważnego A1 (lub jego zakwestionowanie przez instytucję zagraniczną) skutkuje koniecznością opłacania składek w kraju wykonywania pracy, czyli w UK.

Możliwość pozostania w polskim systemie ZUS dzięki A1 może być atrakcyjna kosztowo dla polskich firm delegujących pracowników, ponieważ składki ZUS są często niższe niż brytyjskie składki NI. Należy jednak pamiętać, że jest to wyjątek od reguły i dotyczy tylko specyficznych sytuacji tymczasowego delegowania przez polskiego pracodawcę. Ania, która planuje podjąć pracę bezpośrednio w brytyjskiej firmie na podstawie brytyjskiej umowy o pracę, nie będzie mogła skorzystać z tej opcji. Ważne jest również, aby nie nadużywać instytucji delegowania i ściśle przestrzegać warunków uzyskania A1, ponieważ zarówno ZUS, jak i instytucje zagraniczne weryfikują prawidłowość delegowania.

Dostęp do opieki zdrowotnej (NHS)

Jak wspomniano wcześniej, dostęp do brytyjskiej publicznej służby zdrowia (NHS) dla posiadaczy wiz długoterminowych (powyżej 6 miesięcy) jest powiązany z opłaceniem Immigration Health Surcharge (IHS) podczas składania wniosku wizowego. Zapłacenie tej opłaty (lub bycie z niej zwolnionym, jak w przypadku wizy Health and Care Worker) uprawnia do korzystania z większości usług NHS na takich samych zasadach jak rezydenci UK.

Sumowanie okresów ubezpieczenia

Zarówno Umowa o Wystąpieniu (dla osób objętych jej zakresem), jak i Umowa o handlu i współpracy (TCA) (dla nowych sytuacji po 2020 roku) zawierają postanowienia dotyczące sumowania okresów ubezpieczenia, zatrudnienia lub zamieszkania przebytych w Wielkiej Brytanii i państwach członkowskich UE. Oznacza to, że okresy opłacania składek w UK będą mogły być w przyszłości uwzględnione przy ustalaniu prawa do polskich świadczeń (np. emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy) i odwrotnie – okresy ubezpieczenia w Polsce będą mogły być brane pod uwagę przy ustalaniu prawa do niektórych świadczeń brytyjskich. Jest to ważny mechanizm chroniący prawa nabyte osób migrujących zarobkowo.

Krok 6: Pierwsze dni na wyspach – niezbędne formalności

Przeprowadzka do nowego kraju to nie tylko znalezienie pracy i mieszkania, ale także dopełnienie kilku ważnych formalności urzędowych. Dla Ani, po przyjeździe do UK, priorytetem będzie uzyskanie numeru ubezpieczenia społecznego (NIN) oraz otwarcie lokalnego konta bankowego.

Uzyskanie National Insurance Number (NIN)

National Insurance Number (NIN) to unikalny numer identyfikacyjny używany w Wielkiej Brytanii do celów podatkowych i ubezpieczeń społecznych. Jest niezbędny do legalnej pracy, ponieważ pracodawca potrzebuje go do prawidłowego naliczania i odprowadzania podatku dochodowego (PAYE – Pay As You Earn) oraz składek na ubezpieczenie społeczne (NICs).

Kto musi aplikować? O NIN muszą wystąpić osoby, które mieszkają w UK, mają prawo do pracy i pracują, szukają pracy lub mają ofertę pracy, a nie posiadają jeszcze tego numeru. (Osoby urodzone w UK lub te, których rodzice pobierali Child Benefit, zazwyczaj otrzymują NIN automatycznie przed 16. urodzinami. Również osoby posiadające nowsze Biometric Residence Permit (BRP) lub eVisa mogą mieć już przypisany NIN – warto to sprawdzić na dokumencie lub w koncie UKVI).
Jak aplikować? Wniosek o NIN składa się online za pośrednictwem strony GOV.UK. Co ważne, aplikację można złożyć dopiero po przyjeździe do Wielkiej Brytanii – nie można tego zrobić z zagranicy.
Wymagane dokumenty i proces: Podczas aplikacji online Ania będzie musiała podać swoje dane osobowe oraz udowodnić swoją tożsamość. Zazwyczaj wymaga to przesłania zdjęć dokumentów tożsamości, takich jak paszport (dowolnego kraju) lub dowód osobisty (z kraju UE/EOG lub Szwajcarii). Może być również poproszona o przesłanie zdjęcia „selfie” trzymając otwarty paszport. Jeśli posiada BRP lub eVisa, powinna mieć te dane pod ręką. W niektórych przypadkach, jeśli weryfikacja online nie będzie możliwa, Ania może zostać poproszona o wysłanie kopii dokumentów pocztą lub nawet o stawienie się na rozmowę w lokalnym biurze (choć zdarza się to rzadziej przy aplikacji online).
Czas oczekiwania: Po złożeniu wniosku i pomyślnym potwierdzeniu tożsamości, czas oczekiwania na otrzymanie numeru NIN wynosi zazwyczaj do 4 tygodni. Numer zostanie przesłany pocztą na wskazany adres w UK. Co istotne, Ania może rozpocząć pracę jeszcze przed otrzymaniem numeru NIN, pod warunkiem, że posiada udokumentowane prawo do pracy w UK (np. ważną wizę pracowniczą). Powinna jednak jak najszybciej poinformować pracodawcę o złożeniu wniosku i dostarczyć mu numer NIN, gdy tylko go otrzyma.

Otwarcie konta bankowego w UK

Posiadanie lokalnego konta bankowego jest praktycznie niezbędne do życia i pracy w UK – na nie będzie wpływać wynagrodzenie, z niego będą opłacane rachunki i czynsz.

Wymagane Dokumenty: Podstawowe wymagania większości banków to:

Dowód tożsamości (Proof of Identity): Akceptowane są zazwyczaj paszport, dowód osobisty (z krajów UE/EOG), brytyjskie prawo jazdy, BRP.Dowód adresu zamieszkania w UK (Proof of Address): To często największe wyzwanie dla nowoprzybyłych. Banki potrzebują potwierdzenia, że faktycznie mieszkasz pod podanym adresem w UK. Akceptowane dokumenty mogą się różnić w zależności od banku, ale najczęściej są to: umowa najmu (tenancy agreement), aktualny rachunek za media (prąd, gaz, woda – zazwyczaj nie starszy niż 3 miesiące), list od Council Tax, list od pracodawcy potwierdzający adres (czasem akceptowany), list z uczelni (dla studentów), wyciąg z brytyjskiego konta bankowego (jeśli już jakieś posiadasz).

Opcje dla nowoprzybyłych:

Tradycyjne banki „High Street” (np. Lloyds, Barclays, HSBC, NatWest, Santander): Oferują pełen zakres usług bankowych. Zazwyczaj wymagają wizyty w oddziale w celu finalizacji otwarcia konta i weryfikacji dokumentów. Mogą być bardziej rygorystyczne co do akceptowanych dowodów adresu. Proces otwarcia konta może potrwać kilka dni roboczych.
Banki cyfrowe / „Challenger Banks” (np. Monzo, Starling Bank): Działają głównie przez aplikacje mobilne. Proces aplikacji jest zazwyczaj szybszy i w pełni cyfrowy. Nadal jednak często wymagają potwierdzenia adresu w UK. Monzo jest popularne, oferuje darmowe konto i kartę, wymaga adresu w UK, ale niekoniecznie rezydencji podatkowej. Starling Bank również wymaga dowodu zamieszkania w UK.
Fintechy / Instytucje pieniądza elektronicznego / Konta wielowalutowe (np. Revolut, Wise (dawniej TransferWise), Monese): To często najłatwiejsza opcja na start, zwłaszcza jeśli Ania ma problem ze zdobyciem tradycyjnego dowodu adresu zaraz po przyjeździe. Te firmy zazwyczaj pozwalają na otwarcie konta online lub przez aplikację, często jeszcze przed wyjazdem z Polski, weryfikując tożsamość na podstawie dowodu osobistego/paszportu i czasem polskiego adresu. Co ważne, oferują one możliwość uzyskania brytyjskich danych bankowych (numer konta i sort code), co pozwala na otrzymywanie wynagrodzenia w GBP i dokonywanie lokalnych płatności. Mogą być doskonałym rozwiązaniem tymczasowym lub nawet stałym, w zależności od potrzeb.
Rodzaje Kont: Najbardziej podstawowe to konto bieżące (current account) do codziennych transakcji, często z kartą debetową. Dostępne są też konta oszczędnościowe (savings account) oraz tzw. podstawowe konta bankowe (basic bank account), które oferują ograniczone funkcje (np. brak możliwości debetu) i są przeznaczone dla osób mających trudności z otwarciem standardowego konta.

Wyzwanie związane z dowodem adresu często tworzy sytuację „jajka i kury” – potrzebujesz adresu, żeby otworzyć konto, ale czasem potrzebujesz konta, żeby wynająć mieszkanie (np. do opłacenia depozytu). Dlatego Ania powinna być przygotowana na początkowe trudności. Rozpoczęcie od konta w fintechu (Revolut, Wise), które można założyć łatwiej, może być dobrym pierwszym krokiem. Następnie, po znalezieniu mieszkania i uzyskaniu umowy najmu lub pierwszych rachunków, będzie mogła otworzyć konto w tradycyjnym lub cyfrowym banku brytyjskim, jeśli uzna to za konieczne.

Koszty początkowego okresu pobytu

Oprócz kosztów związanych z samą wizą, Ania musi być przygotowana na znaczące wydatki w pierwszym miesiącu (lub dwóch) po przyjeździe do UK. Należy uwzględnić:

Koszty wynajmu: Jak wspomniano, to zazwyczaj największy wydatek. Trzeba być gotowym na zapłatę depozytu (zwykle 4-6 tygodni czynszu) oraz czynszu za pierwszy miesiąc z góry. Przykładowo, wynajem pokoju poza Londynem może kosztować 70-150 funtów tygodniowo (300-650 funtów miesięcznie), a małego mieszkania 500-800 funtów miesięcznie lub więcej, w zależności od lokalizacji i standardu. W Londynie koszty są znacznie wyższe.
Council Tax: Podatek lokalny płacony co miesiąc na rzecz gminy. Jego wysokość zależy od wartości nieruchomości (tzw. band) i lokalizacji. Najemcy są zazwyczaj odpowiedzialni za jego opłacanie (chyba że rachunki są wliczone w czynsz, co częściej zdarza się przy wynajmie pokoju).
Media: Rachunki za prąd, gaz, wodę, internet – jeśli nie są wliczone w czynsz. Koszty te mogą wynosić 150-250 funtów miesięcznie lub więcej, w zależności od zużycia i cen energii.
Transport: Koszty dojazdów do pracy, np. bilet miesięczny na komunikację miejską. W Londynie mogą to być znaczne kwoty (100-300 funtów w zależności od stref), w innych miastach zazwyczaj 50-90.
Żywność i inne wydatki: Koszty codziennego życia, artykuły higieniczne, telefon itp.

Tabela: Orientacyjny Budżet na Pierwszy Miesiąc w UK (poza kosztami wizy, przykład poza Londynem)

Kategoria Wydatku	Szacunkowy Koszt (GBP)	Źródło Snippetów / Uwagi
Depozyt za pokój/małe mieszkanie	750 funtów szterlingów	Przykład: 5 tyg. x 150 funtów/tydz
Pierwszy miesiąc czynszu	650 funtów szterlingów	Przykład dla pokoju/małego mieszkania
Council Tax (miesięcznie, szacunkowo)	125 funtów szterlingów	Średnia wartość szacunkowa
Media (miesięcznie, szacunkowo)	175 funtów szterlingów	Średnia wartość szacunkowa
Transport (bilet miesięczny)	75 funtów szterlingów	Średnia wartość szacunkowa
Żywność i inne wydatki (miesięcznie)	400 funtów szterlingów	Wartość szacunkowa
Suma wydatków w pierwszym miesiącu	2 175 funtów szterlingów	Nie licząc kosztów podróży do UK
+ Wymagane oszczędności na wizie	1 270 funtów szterlingów	Jeśli sponsor nie pokrywa
Łączne środki potrzebne na start w UK	~ 3 445 funtów szterlingów	Minimalna kwota, którą Ania powinna mieć dostępną po przyjeździe (bez kosztów wizy)

Tabela ta pokazuje, że oprócz funduszy wymaganych na samą wizę (1 270 funtów szterlingów ), Ania potrzebuje dodatkowo ponad 2 000 funtów na pokrycie kosztów pierwszego miesiąca życia, głównie związanych z wynajmem. Łącznie daje to znaczną kwotę, którą trzeba zgromadzić przed wyjazdem. Planowanie finansowe jest absolutnie kluczowe.

Podsumowanie: twoja droga do pracy w UK

Droga do podjęcia legalnej pracy w Wielkiej Brytanii w 2025 roku jest z pewnością bardziej złożona niż przed Brexitem, ale jak pokazuje podróż naszej bohaterki Ani, jest jak najbardziej możliwa do zrealizowania przy odpowiednim przygotowaniu i zrozumieniu procesu.

Podsumujmy kluczowe kroki i wnioski:

Wiza jest Konieczna: Polacy (poza wyjątkami z EUSS) potrzebują wizy pracowniczej. Najczęstszą jest Skilled Worker Visa, wymagająca oferty pracy od licencjonowanego sponsora, spełnienia wymogów kwalifikacyjnych, płacowych i językowych.
Sponsor to Klucz: Znalezienie pracodawcy posiadającego licencję sponsora i chętnego do pokrycia związanych z tym kosztów jest fundamentalne.
Koszty są Znaczące: Należy przygotować się na wysokie opłaty wizowe, obowiązkową dopłatę zdrowotną (IHS) oraz koszty testu językowego i ewentualnych tłumaczeń. Do tego dochodzą środki na utrzymanie wymagane przy aplikacji oraz realne koszty startu w UK (depozyt, czynsz, życie). Planowanie budżetu jest absolutnie niezbędne.
Bądź Ostrożny: Uważaj na oszustwa wizowe, fałszywe oferty pracy i problemy związane z wynajmem mieszkania. Weryfikuj informacje, korzystaj z oficjalnych źródeł (GOV.UK) i renomowanych portali. Dokładnie czytaj umowy.
Podatki – Podwójne Rozliczenie: Jako polski rezydent podatkowy pracujący w UK, będziesz musiał rozliczać się w obu krajach. W Polsce obowiązuje metoda odliczenia proporcjonalnego i konieczność składania PIT-36 z PIT/ZG. Pamiętaj o limitowanej uldze abolicyjnej (1 360 PLN), która tylko nieznacznie zmniejszy potencjalny podatek do zapłaty w Polsce.
Ubezpieczenie Społeczne – Jedno Państwo: Co do zasady, będziesz podlegać systemowi ubezpieczeń społecznych kraju, w którym pracujesz (czyli NI w UK). Wyjątkiem jest sytuacja delegowania przez polskiego pracodawcę (wymagane A1). Okresy składek w UK będą sumowane przy ustalaniu prawa do przyszłych świadczeń w Polsce.
Formalności na Starcie: Po przyjeździe do UK priorytetem jest złożenie wniosku o National Insurance Number (NIN) i otwarcie lokalnego konta bankowego (na start pomocne mogą być fintechy jak Revolut czy Wise).

Ania, uzbrojona w tę wiedzę, może teraz świadomie podejmować decyzje i krok po kroku realizować swoje marzenie o pracy w Londynie. Choć proces wymaga wysiłku i staranności, jest przejrzysty, a informacje są dostępne – trzeba tylko wiedzieć, gdzie szukać i jak je interpretować.

Potrzebujesz wsparcia? Skontaktuj się z nami!

Rozumiemy, że kwestie podatkowe związane z pracą za granicą mogą wydawać się skomplikowane. Jeśli jesteś polskim rezydentem podatkowym pracującym lub planującym pracę w Wielkiej Brytanii i potrzebujesz profesjonalnego wsparcia w tym zakresie.

Skontaktuj się z Biurem Rachunkowym Precyzja. Nasi eksperci specjalizują się w rozliczeniach międzynarodowych i chętnie pomogą Ci przejść przez ten proces sprawnie i zgodnie z przepisami. Zaufaj naszej wiedzy i doświadczeniu, abyś mógł skupić się na rozwoju swojej kariery w Wielkiej Brytanii!

Polski rezydent podatkowy w UK – Jak rozliczyć podatki?