Ulga abolicyjna to rodzaj preferencji podatkowej, która pomaga uniknąć podwójnego opodatkowania dochodów uzyskanych za granicą. Ale co to oznacza w praktyce?
Trochę historii na początek. Ulga abolicyjna ma swoje korzenie w konieczności przeciwdziałania podwójnemu opodatkowaniu dochodów osiąganych za granicą. Historia ulgi abolicyjnej sięga przepisów, które miały na celu wspieranie mobilności pracowników, zwłaszcza w krajach Unii Europejskiej, gdzie przepływ pracowników jest powszechny. Polska, chcąc ułatwić swoim obywatelom rozliczanie dochodów i zapobiec płaceniu podwójnych podatków, wprowadziła tę ulgę, aby wyrównać szanse podatkowe osób pracujących w kraju i za granicą. Oznacza to, że osoby pracujące za granicą, ale będące polskimi rezydentami podatkowymi, nie są obciążone wyższymi podatkami, tylko dlatego, że ich dochody pochodzą z różnych krajów. Dzięki uldze abolicyjnej mogą one rozliczać się w taki sposób, aby podatek płacony w Polsce był pomniejszony o kwotę podatku zapłaconego za granicą, co sprawia, że obciążenia podatkowe są porównywalne do tych, które ponoszą osoby pracujące tylko w Polsce.
Sprawdźmy to na przykładach, abyście mogli zrozumieć, kiedy i jak można z niej skorzystać.
Wyobraź sobie Jana, który na co dzień mieszka w Polsce, ale w wakacje pracuje w Niemczech jako pomocnik budowlany. Gdy Jan zarabia za granicą, istnieje ryzyko, że zapłaci podatek od tych samych dochodów dwa razy – raz w Niemczech i raz w Polsce. Tutaj z pomocą przychodzi ulga abolicyjna, która pozwala obniżyć podatek płacony w Polsce, tak by nie doszło do podwójnego opodatkowania.
Komu przysługuje ulga abolicyjna?
Ulga abolicyjna przysługuje tylko polskim rezydentom podatkowym, co oznacza, że jest dostępna dla osób, które mieszkają na stałe w Polsce i rozliczają tu swoje podatki. Jeśli np. Pani Joanna mieszka na co dzień w Norwegii, ale wynajmuje mieszkanie w Polsce, nie będzie mogła skorzystać z ulgi abolicyjnej przy rozliczeniu dochodów z tego wynajmu. Ulga przysługuje tylko osobom, które rozliczają swoje dochody zagraniczne w Polsce.
Jakie dochody obejmuje ulga abolicyjna?
Ulga ta dotyczy głównie dochodów uzyskanych za granicą, które są opodatkowane w Polsce metodą proporcjonalnego odliczenia. Przykłady takich dochodów to praca na etacie, działalność gospodarcza lub działalność artystyczna prowadzona za granicą. Ulga abolicyjna nie obejmuje natomiast dochodów z dywidend lub emerytur.
Kolejny przykład:
Pan Marcin prowadzi działalność gospodarczą w Polsce, ale uzyskuje także dochody za granicą, np. na Słowacji. Ponieważ jego dochody są opodatkowane w obu państwach, ulga abolicyjna pomoże mu zmniejszyć kwotę podatku do zapłacenia w Polsce.
Jak obliczyć ulgę abolicyjną?
Obliczenie ulgi abolicyjnej może wydawać się skomplikowane, ale spróbujmy rozbić to na prostsze elementy. Przykładowo, Pani Ewa pracuje w Polsce jako nauczycielka, a w wakacje podejmuje pracę w Norwegii jako opiekunka osób starszych. Jej dochód z pracy w Polsce wynosi 40 000 zł, a z pracy w Norwegii również 40 000 zł, przy czym zapłaciła 5000 zł podatku w Norwegii (to tylko przykład – stawki podatkowe w Norwegii są wysokie i składają się kilku elementów: podatku państwowego oraz lokalnych podatków gminnych i regionalnych, co wpływa na całkowitą wysokość podatku).
Aby obliczyć ulgę abolicyjną, najpierw trzeba wyliczyć podatek w Polsce przy użyciu tzw. metody proporcjonalnego odliczenia. Następnie różnica między tymi dwoma kwotami może zostać odliczona, ale tylko do wysokości limitu – w 2021 roku wynosił on 1360 zł.
Jakie kraje obejmuje ulga abolicyjna? – Wyjątki
Nie wszystkie dochody mogą być objęte ulgą abolicyjną. Na przykład, jeśli dochody zostały uzyskane w kraju znajdującym się na liście rajów podatkowych (czyli państw stosujących szkodliwą konkurencję podatkową), ulga abolicyjna nie będzie przysługiwała. Ulga abolicyjna nie ma zastosowania do przychodów osiągniętych w krajach do których stosujemy metodę wyłączenia z progresją.
Marynarze lubią ulgę abolicyjną
Podobnie, dochody uzyskane z pracy wykonywanej na morzu (np. na platformach wiertniczych lub statkach) mogą być objęte ulgą abolicyjną, ale pod pewnymi warunkami. Przykładowo, jeśli praca jest wykonywana poza terytorium lądowym państw, ulga abolicyjna może przysługiwać w pełnej wysokości, bez ograniczenia. Lista państw, dla których ulga nie przysługuje, jest dostępna w rozporządzeniu Ministra Finansów (link do wykazu: link).
Ulga abolicyjna a emerytura z zagranicy
Ulga abolicyjna nie obejmuje dochodów z emerytur zagranicznych. Dotyczy ona głównie dochodów z pracy, działalności gospodarczej czy artystycznej uzyskanych za granicą, które są opodatkowane w Polsce metodą proporcjonalnego odliczenia. Emerytury zagraniczne są opodatkowane według odrębnych zasad, zależnych od umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych między Polską a danym krajem. W związku z tym, emeryci otrzymujący świadczenia z zagranicy nie mogą skorzystać z ulgi abolicyjnej.
Ulga abolicyjna – kiedy warto się zainteresować?
Ulga abolicyjna może być bardzo korzystna dla osób pracujących czasowo za granicą, np. w ramach sezonowych wyjazdów do pracy. Warto pamiętać, że można ją zastosować tylko przy rocznym rozliczeniu podatkowym, co oznacza, że nie wpływa ona na zaliczki na podatek dochodowy w trakcie roku.
Jeżeli osiągacie dochody z zagranicy to zapraszamy do skorzystania z naszgeo pakietu: Usługi księgowości + Zaświadczenia A1 dla JDG
Przeczytaj Opis pakietu
Jeśli macie więcej pytań dotyczących ulgi abolicyjnej lub innych aspektów rozliczeń podatkowych, zapraszamy do kontaktu z Biurem Rachunkowym Precyzja. Nasi specjaliści chętnie pomogą w wyjaśnieniu wszelkich wątpliwości.